De Disney Strategie
De Disney strategie is eigenlijk
heel eenvoudig en kan door iedereen toegepast worden. Je kunt deze methode
zowel individueel als in groep gebruiken en je kunt het voor een heel scala van
uitdagingen aanwenden. Van specifieke en persoonlijke tot heel complexe en
collectieve uitdagingen van je team of organisatie.
Disney strategie
De methode zoals deze door Robert
Dilts beschreven werd, is gebaseerd op drie basis houdingen die Walt Disney in
zijn creatieve proces kon innemen. Deze drie basis posities zijn “De dromer”,
“De realist” en “De criticus”. Het was namelijk zo dat wanneer Walt Disney aan
een nieuw project begon, hij altijd startte met zich te plaatsen in de positie
van de dromer. Dit was zelfs voor zijn medewerkers onmiddellijk waarneembaar.
Hij kon zich zo goed in die positie associëren, dat zijn medewerkers dit aan
zijn fysiek voorkomen en lichaamstaal konden opmerken. In de fase van de dromer
was voor Walt Disney niets te gek en was letterlijk alles mogelijk. Hij droomde
dan van de ideale tekenfilm, het ideale project of het ideale figuurtje voor in
zijn films. Het was een fase waarin nieuwe ideeën opborrelden en genoteerd
werden zonder enige vorm van kritiek of terughoudendheid. Het credo voor deze
fase is dan ook “alles is mogelijk”.
Wanneer Disney voldoende materiaal
bijeen gedroomd had, kon je dit weer merken aan zijn houding en gedaante. Met
hetgeen hij bijeengedroomd had, ging hij aansluitend naar de volgende fase,
deze van de realist. Als realist ging Walt Disney aan de slag en begon hij plannen
te maken en deze concreet uit te werken om zijn dromen in realiteit om te
zetten. Stuk voor stuk begon hij zijn ideeën te ontwikkelen en te
concretiseren. Ook hier hield hij zich niet bezig met de vraag of iets een goed
dan wel een slecht idee was. Hij pakte gewoon zijn idee aan en zocht hoe hij
dit op de best mogelijke manier kon waarmaken, tot in al de details toe. Zo
maakte hij de wildste plannen en zette hij grootse projecten op de tekentafel.
Wanneer het plan in eerste instantie af was, kon hij daarna verder naar de
laatste fase in het proces, deze van de criticus.
De medewerkers konden ook hier aan
alles merken dat Disney in zijn criticus fase was. Het was het moment waarop
hij zijn plannen grondig aan een meer dan kritische blik onderwierp. Elk detail
en elk onderdeel dat te gebrekkig in elkaar stak, kwaliteit miste, of niet
aansprak, werd genadeloos door de mangel gehaald. Idee, plan, uitwerking, alles
passeerde de revue en niets ontsnapte aan het kritisch oog van de meester. Het
resultaat was vervolgens een hele lijst van te verbeteren elementen of van
items die volledig dienden herzien te worden.
Gelukkig bleef het hier niet bij,
anders zou hij er alleen maar ongelukkig van geworden zijn. De troef die hij
dan uitspeelde is doorzettingsvermogen en zijn vermogen om weer in de huid van
de dromer te kruipen. Voor elk bezwaar en afgekeurd element van zijn plan,
begon hij van voor af aan met dromen voor een betere en mooiere oplossing. Weer
was alles mogelijk. Alleen was het dromen nu toegespitst op die concretere
zaken die nog onvoldoende uitgerijpt waren.
Na deze tweede fase van dromer
volgden natuurlijk ook de posities van realist en criticus, waarop heel het
proces herbegon, telkens met meer uitwerking van details. Wanneer de criticus
uiteindelijk tevreden was, werd het project gestart. Met de gekende successen
als gevolg.
Uiteraard was Walt Disney niet de
enige deelnemer aan het proces en deed hij dit ook met een team van
medewerkers. Het was zelfs zo dat in de Walt Disney studio specifieke ruimtes
waren voorzien waarin de verschillende fasen werden doorlopen. Het was zijn
manier om de specifieke houding, essentieel aan dit proces, te verankeren en
gemakkelijker aan te nemen. Bij elke stap behoren specifieke vragen en is het
nodig de overeenstemmende en specifieke focus aan te nemen.
Wanneer je deze methode gebruikt om een probleem aan te pakken of nieuwe
concepten te onderzoeken en realiseerbaar te maken, is er een heel belangrijk
element waartegen absoluut niet gezondigd mag worden. Je moet echt in je rol
blijven bij de verschillende fasen van het proces. Dit is veel moeilijker dan
je denkt. We hebben allemaal onze vooringenomenheid en het is het afleggen van
deze bias wat het succes van deze formule maakt. Al te snel vallen mensen uit
hun rol van dromer en vervallen ze in de rol van criticus. Nog voor je het zelf
merkt, heb je een idee al afgeschoten omdat je er niet op voorhand in gelooft,
of wordt het verworpen omdat het onmogelijk te realiseren lijkt wat in je
gedachten opkomt en daarom verwerp je het al, voor je idee de kans heeft gehad
om op tafel te komen. De dromer en de criticus gaan al te gemakkelijk met
elkaar in conflict wat uiteindelijk in een status quo en verstarring
resulteert. Het heel goed uit elkaar houden van de verschillende rollen is dus
essentieel en daarom is het goed om het voorbeeld van Walt Disney te volgen en
hier letterlijk verschillende posities voor te reserveren.
Peter Blokland
CEO BYAZ bvba